Jak założyć pensjonat?
Przychodzi czas, że przestajemy czerpać satysfakcję z naszego życia zawodowego, kreatywność i szczere chęci zabija codzienna rutyna. Musimy zmuszać się do spędzania kolejnych godzin w urzędzie lub firmie. Nie pomaga świadomość, że prawdopodobnie nic nie zmieni się przez kolejne lata. Gdy dopadnie taka chandra, wielu zastanawia się nad porzuceniem tego wszystkiego i założeniem własnego biznesu.
Artykuł ten jest poświęcony osobie, która miała podobny problem i zdecydowała się otworzyć pensjonat. Znajdziemy w nim informacje, co i gdzie trzeba załatwić by dopełnić wszystkich formalności. Czy jest to czasochłonne i problematyczne? Odpowiedź otrzymamy analizując przypadek Janiny.
Przypadek Janiny
Janina to kobieta po czterdziestce. Miała dosyć nudnej pracy w urzędzie miasta, którą wykonywała od 15 lat. Ambitna i energiczna chciała spróbować czegoś nowego. Trochę pomógł jej los. Odziedziczyła właśnie po swojej babci dość duży dom na obrzeżach miasta. Po kilku dniach zastanawiania się nad jego zagospodarowaniem, stwierdziła, że przerobi go na pensjonat. Zawsze chciała coś takiego prowadzić.
Jakie czynności musi podjąć by zrealizować marzenie założenia pensjonatu?
Na samym początku powinna zajrzeć do ustawy o usługach turystycznych1. Znajdzie w niej informacje, że pensjonaty to obiekty hotelarskie, które mają przynajmniej 7 pokoi i zapewniają całodzienne wyżywienie dla swoich gości. Są oznaczone gwiazdkami (tak samo jak hotele), w skali 1 – 5, które gwarantują odpowiednie standardy świadczonych usług. Prawo bardzo szczegółowo konkretyzuje obowiązkowe wyposażenie pokoi, łazienek, części ogólnodostępnej, recepcji itp.
Kapitalną rolę odgrywa tutaj załącznik nr 2 do rozporządzenia ministra gospodarki2. Znajdziemy go na dole dokumentu zawierającego wspomniany akt prawny. Ma formę tabeli, w której punkt po punkcie opisane są wymagania techniczne dla poszczególnych rodzajów pensjonatów. Wymienia też usługi dodatkowe, które przedsiębiorca jest zobowiązany świadczyć. Zrozumiałe, że ich ilość zależy od wybranego standardu.
Janina już podjęła decyzję. Będzie starać się o to, by jej obiekt hotelarski otrzymał trzy gwiazdki.
Wiążę się to przykładowo z obowiązkiem zapewnienia swoim gościom odpowiedniego metrażu pomieszczeń, telewizora w pokoju, akceptacji kart płatniczych, usługi bagażowej itp. Koniecznie powinna uwzględnić windę, jeżeli jednostki mieszkalne znajdować się będą powyżej trzeciego piętra.
Wiemy już, że nasza bohaterka zdecydowała ostatecznie jakiego rodzaju pensjonat chce prowadzić. Zna wymagania, analizując stan budynku może przewidzieć zakres i koszty potrzebnych robót.
Co teraz?
Janina musi stać się przedsiębiorstwo
Janina musi teraz przede wszystkim stać się przedsiębiorcą, gdyż zamierza prowadzić działalność gospodarczą. W tym celu, jako że jest osobą fizyczną, wypełnia odpowiedni wniosek o wpis do centralnej ewidencji działalności gospodarczej. Zarówno złożenie wniosku jak i przejście całej procedury odbywa się obecnie przez internet na stronie CEIDG.
Dla osób, które wolałyby załatwić to w sposób troszkę bardziej konserwatywny, przewidziana została droga alternatywna. Wystarczy udać się z wypełnionym wnioskiem do urzędu gminy, oni zrobią resztę.
Kwestia odziedziczonego domu i zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego
W tym samym czasie Janina powinna zająć się kwestią odziedziczonego domu. Chodzi o dopełnienie obowiązków przewidzianych przez prawo budowlane3. Dotychczas budynek służył celom mieszkalnym. Dostosowanie go do prowadzenia pensjonatu będzie zależne od dokonania odpowiedniej czynności – zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego właściwemu staroście.
Jest ono wymagane, gdyż działalność Janiny wiąże się z przystosowaniem budynku m.in. do warunków higieniczno-sanitarnych, bezpieczeństwa przeciwpożarowego itp. Dzięki zgłoszeniu zachodzi możliwość kontroli m.in. zgodności nowego sposobu użytkowania obiektu z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Do Janiny, należeć bowiem będzie wykazanie, że nie ma w tej kwestii żadnych przeciwwskazań.
Odbywa się to przez dołączenie stosownego zaświadczenia. Niestety załączników jest dużo więcej, zgromadzenie ich wszystkich potrafi stać się czasochłonne. Na szczęście ustawodawca jakiś czas temu wprowadził tutaj pewne ułatwienie, które ocenić należy jak najbardziej pozytywnie. Mianowicie nie potrzebujemy już uzyskać osobnej decyzji administracyjnej (pozwolenia).
By legalnie rozpocząć potrzebny remont, musimy jedynie odczekać 30 dni od doręczenia naszego zgłoszenia w starostwie, a organ nie zgłosi sprzeciwu.
Sprzeciw wniesiony zostanie m.in. gdy zmiana zagrozi bezpieczeństwu ludzi lub mienia lub roboty budowlane mają tak istotny wpływ na całą konstrukcję, że potrzebne jest uzyskanie osobnego pozwolenie na budowę. Ostatni przykład zależy jednak od indywidualnego przypadku.
Uwaga!
Zgłoszenia trzeba dokonać przed rozpoczęciem prac lub remontu. Inaczej nie będzie wywoływało skutków prawnych i doprowadzi do przykrych konsekwencji. Nasze działanie zostanie uznane za samowolę budowlaną, co skutkować może wstrzymaniem użytkowania, koniecznością zapłaty wysokiej opłaty legalizacyjnej, a w najgorszym razie nakazem przywrócenia stanu poprzedniego. Grozi także koniecznością zapłacenia grzywny.
Janina stała się już przedsiębiorcą, dostosowała swoją nieruchomość do wymagań prawa budowlanego. W swoim obiekcie zapewnia przynajmniej 7 pokoi oraz spełnia wszystkie standardy potrzebne do uzyskania trzech gwiazdek. Czy może już świadczyć usługi hotelarskie?
Procedura administracyjna
Jeszcze nie. Dopiero w tym miejscu zaczyna się właściwa procedura administracyjna. Janina jest obowiązana uzyskać teraz zaszeregowanie pensjonatu do odpowiedniego rodzaju i kategorii. Odbywa się to w formie decyzji, wydawanej przez właściwego miejscowo Marszałka Województwa. Dzięki temu aktowi oficjalnie zostanie stwierdzone, że prowadzi pensjonat, który zasługuje na trzy gwiazdki.
By rozpocząć wspomnianą wyżej procedurę, Janina musi złożyć wniosek o zaszeregowanie, wraz z odpowiednimi załącznikami, w urzędzie marszałkowskim. Ilość załączników waha się od 7 do 9 w zależności od tego czy nasz obiekt jest wpisany do rejestru zabytków. Dotyczą one przede wszystkim opisu budynku, deklaracji o odpowiednim dostosowaniu. Nie można zapomnieć o uzyskaniu opinii od straży pożarnej i inspekcji sanitarnej. Pełna lista została zamieszczona poniżej.
Załączniki do wniosku kategoryzacyjnego:
- opis obiektu;
- arkusz deklarujący spełnienie przez obiekt wymogów obligatoryjnych dla wnioskowanego rodzaju i kategorii obiektu hotelarskiego;
- arkusz deklarujący spełnienie przez obiekt wymogów dotyczących przystosowania obiektu dla osób niepełnosprawnych;
- decyzja o pozwoleniu na budowę wraz z potwierdzonym zawiadomieniem właściwego organu o przystąpieniu do użytkowania obiektu lub decyzja o pozwoleniu na użytkowanie obiektu lub potwierdzenie zawiadomienia o zmianie sposobu użytkowania obiektu, a w przypadku obiektów wzniesionych przed 1 kwietnia 1995 r. które utraciły wymienione dokumenty, opinia rzeczoznawcy budowlanego stwierdzająca bezpieczeństwo użytkowania obiektu;
- dokumenty potwierdzające przeprowadzenie okresowych kontroli / książka obiektu budowlanego z wpisami dotyczącymi okresowych kontroli, o których mowa w ustawie – Prawo budowlane;
- opinia właściwej miejscowo komendy powiatowej (miejskiej) Państwowej Straży Pożarnej;
- opinia właściwego miejscowo Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego, a w obiektach hotelarskich, które znajdują się na terenie jednostki organizacyjnej podległej ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych lub przez niego nadzorowanej lub na terenie administrowanym przez organ podległy ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych lub przez niego nadzorowany – opinią właściwego miejscowo państwowego inspektora sanitarnego MSWiA;
- wpis do rejestru zabytków lub inny dokument potwierdzający zabytkowy charakter obiektu (jeśli obiekt jest zabytkowy);
- opinia wojewódzkiego konserwatora zabytków stwierdzająca, że spełnienie danych wymagań bez naruszenia zabytkowego charakteru obiektu nie jest możliwe (jeśli takie odstępstwa ze względu na zabytkowy charakter mają być brane pod uwagę).
Do wniosku koniecznie należy dołączyć dowód wniesienia opłaty kategoryzacyjnej4 i opłaty za dokonanie czynności urzędowej. Pierwsza wiąże się z dokonaniem oceny zaszeregowania i w przypadku Janiny będzie wynosić 400 zł – jeżeli pensjonat będzie liczyć do 20 pokoi, jeżeli więcej to 600 zł. Druga to wydatek rzędu 10 zł.
Zespół powołany przez Marszałka
Po złożeniu kompletnego wniosku przystępuje do działania specjalny zespół powołany przez Marszałka. Składa się z jego przedstawicieli oraz innych osób o doświadczeniu w prowadzeniu usług hotelarskich, a także reprezentantów straży pożarnej, nadzoru budowlanego, inspekcji sanitarnej itp. Zadanie zespołu polega na dokładnym zbadaniu czy deklaracje z wniosku odpowiadają stanowi faktycznemu. Jeżeli w wyniku oceny nie wskazano braków, wówczas Marszałek wydaje decyzję o zaszeregowaniu naszego pensjonatu do odpowiedniego rodzaju i kategorii. Wszystkie wzory potrzebnych dokumentów powinny znajdować się na stronie internetowej właściwego urzędu marszałkowskiego.
W momencie, gdy decyzja stanie się ostateczna, marzenie Janiny zostanie spełnione. Teraz bez przeszkód prawnych będzie mogła prowadzić swój pensjonat.
Promesa
Pojawia się przed nami ciągle problem natury praktycznej. Czy istnieje sposób by Janina rozreklamowała swój biznes jeszcze przed otrzymaniem decyzji o zaszeregowaniu? Jeżeli nie, poniesie spore straty związane z jego rozkręceniem, nieumiejętnym wejściem na rynek. Naprzeciw wychodzi tutaj ustawodawca, który przewidział instytucję promesy. Promesa to odpowiednie przyrzeczenie wydawane przez Marszałka Województwa.
Dzięki niemu przedsiębiorca otrzymuje gwarancję, że po spełnieniu wszystkich wymagań organ administracji wyda decyzję o zaszeregowaniu o określonej treści. Uprawnia też do prowadzenia działalności promocyjnej i informacyjnej. Promesę dostaje się maksymalnie na 2 lata. Podczas jej obowiązywania nie można z reguły świadczyć usług hotelarskich i należy dopełnić wszystkich formalności z wniosku kategoryzacyjnego.
[1] Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (Dz.U. 1997 nr 133 poz. 884)
[2] Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 19 sierpnia 2004 r. w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie (Dz.U. 2004 nr 188 poz. 1945 z póź. zm.)
[3] Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane. (Dz.U. 1994 nr 89 poz. 414)
[4] Rozporządzenie Ministra Sportu i Turystyki z dnia 29 grudnia 2010 r. w sprawie opłat związanych z zaszeregowaniem obiektu hotelarskiego (Dz.U. 2011 nr 10 poz. 54)
Opracowano: https://prawoprosto.pl/
Zobacz także:
