Co nowego w podatku liniowym i PIT-36L – aktualne orzecznictwo
PIT-36L jest zeznaniem podatkowym dla podatników podatku liniowego, czyli z założenia dla przedsiębiorców – podmiotów profesjonalnych, prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą lub działy specjalne produkcji rolnej. Wszystkie deklaracje podatkowe powinny być wypełniane z odpowiednią wiedzą, przygotowaniem oraz skrupulatnością, jednak jeżeli tak jak PIT-36L – skierowane są do podmiotów profesjonalnych, tym bardziej wypełniający je podatnicy powinni śledzić aktualne przepisy, zmiany prawne oraz wiążące stanowiska sądów.
W wielu aspektach odpowiadają one na trudności i wątpliwości podatników. Na podstawie analizy aktualnego orzecznictwa przygotowano skrótowe odpowiedzi na potencjalnie problematyczne pytania.
Czy w przypadku zawieszenia działalności objętej podatkiem liniowym możliwe jest opodatkowanie z małżonkiem zamiast PIT-36L?
Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, z dnia 3 października 2018 roku I/SA/Sz 545/18, opodatkowanie wspólnie z małżonkiem jest możliwe tylko w sytuacji nieuzyskania dochodu opodatkowanego przy zastosowaniu stawki liniowej 19%.
W przypadku uzyskania takich dochodów, PIT 2019 podatnik podatku liniowego musi rozliczyć samodzielnie. Może to zrobić tradycyjnie lub w formie e-PiT.
Co dzieje się w zakresie opodatkowania podatkiem liniowym, w przypadku braku osiągania przez podatnika faktycznych dochodów?
Zgodnie z Wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego, z dnia 8 lutego 2018, jeżeli podatnik prowadzący działalność gospodarczą dokonał odpowiednio wyboru opodatkowania i go nie zmienił oraz formalnie nie zaprzestał prowadzenia tej działalności, to okoliczności faktycznego nie uzyskania żadnych przychodów czy kosztów, z założenia nie mają znaczenia. Do zastosowania art. 30 c ustawy
o podatku dochodowym od osób fizycznych (artykuł o podatku liniowym) wystarczy według ustawodawcy oświadczenie podatnika, że wybiera taki sposób swojego opodatkowania w PIT 2019. Dopóki go nie odwoła, powinien on obowiązywać.
Zmarły podatnik, a PIT-36L i podatek liniowy
W ramach nowego PIT-36L, podatnicy na jednym druku znajdą dwa formularze. Formularz PIT-36L przeznaczony jest dla podatników osób fizycznych, a PIT-36LS dla podatników będących przedsiębiorstwem w spadku. Z założenia możliwe jest więc dalsze rozliczanie podatnika w ten sposób, również na PIT 2019 po śmierci.
Potwierdza to również orzecznictwo co do innych podmiotów. Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, z dnia 30 sierpnia 2016 roku I SA/GI 643/16, prawo do liniowej stawki po zmarłym wspólniku podlega sukcesji podatkowej – co oznacza, że przechodzi na spadkobiercę.
Praca na etacie i na działalności gospodarczej u tego samego pracodawcy, a podatek liniowy
Dość ciekawym zagadnieniem jest łączenie dochodów z różnych źródeł – na przykład pracy z działalności gospodarczej oraz pracy w ramach umowy o pracę (pracy na etacie), gdzie obie umowy zawarte są pomiędzy tymi samymi podmiotami w rozliczeniu PIT 2019. Co do takiej sytuacji, po raz kolejny wypowiedział się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, który 5 maja 2016 roku
w wyroku I SA/GI 1056/15 rozpatrywał sprawę lekarza udzielającego świadczeń zdrowotnych jako pracownik oraz prowadząc prywatną praktykę lekarską, na rzecz tego samego szpitala.
Sąd stwierdził, że te same podmioty same z siebie nie wyłączają możliwości opodatkowania na zasadach art. 30c ustawy o podatku dochodowym (podatek liniowy – PIT-36L). Dopiero ustalenie, że ewentualne wykonywane czynności są takie same (odpowiadają czynnościom wykonywanym w ramach stosunku pracy), może wyłączać możliwość skorzystania z liniowego opodatkowania.
Czy oświadczenie o rozliczeniu podatku dochodowego podatkiem liniowym i PIT-36L dotyczy działalności, czy podatnika?
Zdarza się, że jeden podatnik prowadzi więcej niż jedną działalność gospodarczą w danym okresie (roku podatkowym). W takiej sytuacji mogłyby pojawić się wątpliwości, co do rozliczania tych działalności na PIT 2019.
Zgodnie z aktualną tezą wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego, z dnia 3 października 2014 roku, art. 9a ust 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (oświadczenie o wyborze opodatkowania na zasadach art. 30c – podatek liniowy) ma zastosowanie tylko do podatników, którzy prowadzą działalność gospodarczą (tą), a nie dla podatników którzy wcześniej zlikwidowali działalność gospodarczą, a następnie rozpoczęli kolejną.
Sąd zwraca uwagę, że oderwanie oświadczenia od konkretnej działalności gospodarczej prowadziło by do nieracjonalnych skutków.
Podsumowanie i rekomendacje
Wypełniając PIT-36L często zdarza się, ze przedsiębiorca ma pytania czy wątpliwości, pomimo tego, że z założenia jest podmiotem profesjonalnym. Często nawet księgowi czy finansiści nie są pewni niektórych aspektów – wynika to z dwóch przyczyn: po pierwsze prawo się zmienia, po drugie sucha litera ustawy nie zawsze jest w stanie opisać sytuacje zdarzające się w praktyce. Dlatego dobrym rozwiązaniem jest śledzenie przepisów, ale również komentarzy i orzecznictwa do nich.
Może być tego jednak bardzo dużo – do samego art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w portalach prawnych w ciągu tygodnia dodaje się ponad 5 nowych orzeczeń. Dlatego przy pracy nad PIT 2019 warto zdać się na specjalistów – w tego typu sytuacji dobrym rozwiązaniem może być na przykład skorzystanie z nowoczesnych aplikacji do wypełniania e-deklaracji.
